Do przeprowadzenia pomiaru wolnego SO2 w winie potrzebne będą:
- pipeta 5 ml
- pipeta 10 ml
- poj. szklany 250 ml
- roztwór kwasu siarkowego : 1 cz. kwasu w 3 cz. wody
- 1 % roztwór skrobi
- 0,01 N roztwór jodyny
- woda destylowana
Roztwór wskaźnikowy skrobi otrzymuje się przez wymieszanie połowy łyżeczki skrobi kukurydzianej (ziemniaczanej) w ok. 200ml wody i gotowanie mieszaniny kilka minut. Roztwór jest gotowy do użycia po ostudzeniu. Świeży roztwór powinien być przygotowywany co tydzień.
Roztwór jodyny o stężeniu 0,01 N jest słaby i jako taki nie jest stabilny. Przechowywany musi być w szczelnie zamkniętej butelce z ciemnego szkła. Nawet wówczas stężenie ( normalność) roztworu może się zmieniać powoli.
Procedura pomiaru wolnego SO2 w soku lub winie:
- pobrać 10 ml próbkę wina i umieścić ją w szklanym pojemniku
- dodać ok. 5 ml rozcieńczonego kwasu siarkowego do próbki wina
- dodać 2 lub 3 ml roztworu skrobi do próbki
- natychmiast napełnić pipetę 5 ml roztworem jodyny i miareczkować próbkę wina do osiągnięcia czerwonego koloru. Kolor zblednie w ciągu kilku sekund, ale nie dodawać więcej jodyny.
- zanotować ilość dodanej jodyny
- przemyć pojemnik i pipety kilka razy i odłożyć do wysuszenia
Metoda jodowa daje dość dokładne wyniki przy badaniu win białych i różowych. Trochę inaczej jest w przypadku win czerwonych ponieważ jodyna reaguje również z substancjami fenolowymii. Prowadzi to do zawyżenia wyników badań nawet o 20 %. Poza tym istnieje tu trudność w ocenie punktu końcowego miareczkowania z uwagi na ciemną barwę wina.
Zwrócić należy wówczas uwagę na lekkie zciemnienie koloru wina. Pomocne jest również rozcieńczenie czerwonego wina woda w ilości nawet do 150 ml. W każdym bądź razie pomiar wolnego SO2 w winach czerwonych wymaga pewnego doświadczenia.
Obliczenia prowadzi się korzystając ze wzoru:
SO2 (mg/l)= 3200 X objętość jodyny ( ml) X normalność jodyny
Przykłady:
- Słaby czerwony kolor powstał, gdy 2,2 ml jodyny o stężeniu 0,01 N zostało dodane do 10 ml białego wina.
SO2 = 3200 X 2,2 X 0,01 = 70,4 ( mg/ l )
- Ciemne czerwone wino zostało rozcieńczone w 100 ml wody destylowanej. Po dodaniu 1,2 ml roztworu jodyny 0,01 N do próbki wina jego kolor lekko zciemniał
W artykule wykorzystano informacje zawarte w ,,The Home Winemakers Manual" Luma Eisenmana.